داکت اسپلییت چگونه کار‌می‌کند؟ چه فاکتورهایی در خرید داکت اسپلیت موثر هستند؟ شدت صوت تولیدی مجاز دستگاه داکت اسپلیت چقدر است؟ چگونه صدای تولیدی دستگاه را اندازه گیری نماییم؟ چرا گارانتی و خدمات پس از فروش، فاکتور تاثیرگذاری در خرید داکت اسپلیت می‌باشد؟ چرا حداکثر فاصله مجاز مابین یونیت داخلی و خارجی داکت اسپلیت پارامتر اثرگذاری در خرید می‌باشد؟
در بخش اول نوشته 7 نکته در خرید داکت اسپلیت، به 4 نکته از 7 نکته اساسی که لازم است تا پیش از خرید داکت اسپلیت مورد بررسی قرار گیرد پرداختیم. این موارد عبارتند از: هزینه، ظرفیت دستگاه، مصرف انرژی و کیفیت قطعات. سپس هر یک از این پارامترها را تشریح نمودیم و دانستیم که برای ارزیابی هر یک از این پارامترها، باید به چه نکاتی توجه نماییم.
در این نوشته، به ارزیابی 3 پارامتر دیگر موثر در خرید می‌پردازیم و به نوعی موضوع نکات اساسی که پیش از خرید داکت اسپلیت لازم است تا مورد بررسی قرار گیرد را تکمیل می‌کنیم. با آگاهی بدست آمده از این دو نوشته و ارزیابی نکات مربوط، می‌توانید ارزیابی کنید کدام دستگاه از کدام برند برای ساختمان شما مناسب تر است. در انتهای این نوشته، فرمی آورده شده است که بسته به پارامترهای اثرگذار در انتخاب شما فرآیند تصمیم‌گیری را تسهیل می‌نماید. به طور مثال اگر گارانتی برای شما مهم است به آن ضریب ارزش بیشتری در ارزیابی دهید و اگر قیمت اولیه مهم است به آن ضریب ارزش بیشتری دهید و در نهایت مناسب ترین انتخاب را داشته باشید.
فاکتورهای موثر در خرید داکت اسپلیت
جهت انتخاب داکت اسپلیت مناسب برای پروژه لازم است تا فاکتورهای مختلفی مورد ارزیابی قرار گیرد و پس از بررسی همه جانبه این فاکتورها، اقدام به خرید نمایید. به جهت جلوگیری از طولانی شدن ویدئوها و سهولت تماشای آن برای مخاطبان، این فاکتورها به دو بخش تقسیم بندی شده‌اند. در بخش اول به 4 مورد از این فاکتورها پرداختیم و در این بخش، به 3 مورد دیگر می‌پردازیم.
5- عمر مفید و دوام دستگاه + خدمات پس از فروش
عمرمفید و دوام دستگاه در کنار خدمات پس از فروش از پارامترهای تاثیرگذار در انتخاب یک سیستم تهویه می‌باشند. این پارامتر، کمتر در هنگام خرید مورد توجه قرار می گیرد و تنها هنگامی مورد تو.جه قرار می گیرد که دستگاه خراب شود. کیفیت و تکنولوژی ساخت دستگاه در عمر مفید و دوام دستگاه بسیار موثر هستند. در واقع، هرچه از متریال با کیفیت‌تر استفاده شود، دستگاه دوام بالاتری دارد اما هر دستگاهی در نهایت خراب می‌شود. در این زمان است که خدمات پس از فروش، ارزش خود را نشان می‌دهد. در واقع اگر از برندی که خدمات پس از فروش ضعیفی دارد، دستگاه خریداری نمایید شرکت تامین کننده خیلی از موارد را شامل گارانتی نمی‌داند و یا اصلا قطعات مربوط به دستگاه داکت اسپلیت شما را پشتیبانی نمی‌کند. (داشتن دپو قطعات یدکی دستگاه از ویژگی‌های مهم یک برند با خدمات پس از فروش مناسب است) در این صورت پس از خرابی، مجبور خواهید شد تا زمان ثبت سفارش و واردات قطعه مورد نیاز صبر کنید (پروسه زمان بر و طبیعتا پر هزینه) و یا اینکه قطعات یدکی سایر برندها (به شرط سازگاری) استفاده کنید که طبیعتا عملکرد دستگاه را تضعیف می‌نمایند و یا به طور کل دستگاه را به همراه یونیت داخلی و خارجی تعویض نمایید که هزینه هنگفتی در قیاس با تعویض قطعات به بار می‌آورد. البته تمامی این موارد به شرطی هست که شرکت گارانتی کننده وجود داشته باشد. متاسفانه بعضی برندها در ایران، وجود دارند که پس از تولید یا واردات پس از مدتی به علت کیفیت پایین و بدنامی، به طور کل ناپدید می‌شوند و هیچ شرکتی نیز مسئولیت تعمیر و نگهداری دستگاه‌های آنها را به عهده نمی‌گیرد.
همه موارد مذکور و مشکلاتی که به تبع آن برای مصرف کننده نهایی (ساکنین ساختمان) پیش می‌آید، به آسانی و تا حد قابل قبولی قابل پیشگیری است. به این صورت که پیش از خرید، می‌توانید از وضعیت خدمات پس از فروش و وضعیت کارکرد این دستگاه‌ها از سایر فروشنده‌ها و یا تعمیرکاران این دستگاه‌ها پرس و جو کنید. این پروسه ممکن است اندکی زمان‌بر باشد ولی حداقل باعث خواهد شد تا در زمان خراب شدن محصول، با خیالی راحت و به آسانی با شرکت گارانتی کننده تماس بگیرید. بنابراین، خوش نامی شرکت در خدمات پس از فروش را حتما پیش از خرید مورد توجه قرار دهید.
6- سطح صدا
یکی از مهمترین عوامل موثر بر آسایش و سلامت در خانه و محل کار میزان شدت صوت است. برای مشخص کردن میزان شدت صوت از واحدی به نام دسی‌بل استفاده می‌شود. دسی‌بل یک واحد لگاریتمی است که برای بیان نسبت یک کمیت فیزیکی (در اینجا شدت صوت) به یک مقدار مرجع مشخص مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع به کمک این کمیت می‌توان دو پارامتر از یک جنس را مقایسه نمود. این پارامتر همچنانکه پیشتر نیز گفته شد، لگاریتمی است به این معنا که ۲۰ دسی بل دو برابر ۱۰ دسی بل نیست. بلکه 10 برابر آن است.
شدت صوت قابل شنیدن برای انسان در محدوده ۰ تا ۱۴۰ دسی‌بل هست. البته صدای با شدت ۰ دسی‌بل یعنی سکوت و صدایی با شدت در حدود ۱۲۰ دسی‌بل برای انسان مشکلات جدی ایجاد می‌نماید. به منظور اینکه مقیاسی از شدت صوت داشته باشید، بد نیست بدانید شدت صوت در کلان شهرها چیزی در حدود 65 تا 75 دسی‌بل است و به طور مثال شدت صوت بواسطه گفتگوی دو نفر در فاصله یک متری، چیزی در حدود 60 دسی‌بل و صدای زمزمه افراد و یا صدایی در محیط کتابحانه چیزی در حدود 30 دسی‌بل است.
به دلیل اهمیت بیش از اندازه شدت صدا بویژه در محیط های مسکونی، کوشش‌های مختلفی جهت کاهش شدت صدای محیط صورت گرفته است. اقداماتی نظیر عایق‌بندی صوتی جدارهای ساختمان و استفاده از مصالح عایق در جدارهای ساختمان‌های در حال ساخت، تعویض پنجره و تبدیل آنها به پنجره‌های دو و سه جداره و همچنین استفاده از وسایل دوار (دارای موتور) با سطح صدای پایین گوشه ای از این کوشش‌هاست.
با توجه به مبحث 18 مقررات ملی ساختمان، حداکثر شدت صدا و همچنین مقدار توصیه شده بر حسب دسی‌بل به منظور حفظ سلامتی و آسایش ساکنین برای فضاهای داخلی (بسته به نوع کاربری) آورده شده است که در ادامه این جدول برای محیط داخلی ساختمان مسکونی به تفکیک فضا آورده شده است.
حال با توجه به اعداد ذکر شده در این جدول و همچنین ارزیابی این عدد در کاتالوگ شرکت‌های تولید کننده، می‌توان پیش از خرید داکت اسپلیت ارزیابی مناسبی نسبت به سطح صدای تولیدی از این دستگاه‌ها داشت. در واقع با دانستن این موضوع و داشتن معیاری مانند جدول فوق، حداقل می‌توان این عدد را برای برندهای مختلف با یکدیگر مقایسه نمود.
نکته مهم بعدی در ارزیابی پیش از خرید داکت اسپلیت از منظر سطح صدا، این است که بدانیم در یک برند یکسان و تکنولوژی ساخت یکسان، طبیعتا دستگاه با ظرفیت بیشتر، یونیت داخلی و همچنین موتور بزرگتری دارد و شدت صدای بیشتری تولید می‌کند که این مطلب در کاتالوگ دستگاه نیز به وضوح مشخص است.
بنابراین، به طور مثال اگر فضای محوطه مسکونی بزرگ است و بعد از محاسبه بار حرارتی و برودتی به این جمع بندی رسیدیم که 60000BTU/hr، بار حرارتی است که دستگاه باید بر آن غلبه کند، بهتر است بجای خرید یک دستگاه 60000BTU/hr یا 5 تن تبرید، از یک دستگاه 24000BTU/hr برای اتاق خواب‌ها و یک دستگاه 36000BTU/hr برای سایر فضاهای مسکونی بهره ببریم. در واقع، هر چه از دستگاه‌های با ظرفیت کمتر و تعداد بیشتر در فضا استفاده کنیم، دستگاه‌ها صدای کمتری تولید می‌کنند. این نوع انتخاب علاوه بر بهبود عملکرد سیستم تهویه از منظر شدت صوت تولیدی، از منظر میزان مصرف برق و آمپراژ مصرفی نیز بواسطه تفکیک فضاها عملکرد بهتری دارد. هرچند افزایش تعداد دستگاه‌ها، باعث افزایش هزینه اولیه خرید دستگاه می‌شود.
ذکر این نکته خالی از لطف نیست که پیش از خرید و در صورتی که شدت صوت تولیدی دستگاه و به تبع ان آسایش ساکنین برای شما اهمیت دارد، می‌توانید از پروژه‌های قبلی کار شده توسط شرکت مورد نظر خود بازدید نمایید و صدای دستگاه‌ها در حین کار را توسط اپلیکیشن‌هایی نظیر Sound meter ارزیابی نمایید. این اپلیکیشن‌ها، به آسانی بر روی گوشی موبایل شما نصب می‌شود و معیار مناسبی جهت مقایسه بین دستگاه‌های برندهای محتلف می‌باشند. در واقع ممکن است که اعداد قید شده در کاتالوگ با اعداد خوانده شده توسط این نوع اپلیکیشن‌ها به علل مختلف با یکدیگر متفاوت باشند اما از اعداد خوانده شده توسط این برنامه‌ها، می‌توانید به آسانی کارکرد دستگاه‌ها از منظر شدت صدای تولیدی را با یکدیگر مقایسه نمایید و بهترین انتخاب را از این حیث داشته باشید.
7- حداکثر فاصله بین یونیت داخلی و خارجی داکت اسپلیت
7- حداکثر فاصله بین یونیت داخلی و خارجی داکت اسپلیتهمچنانکه پیشتر نیز ذکر شد، سیستم‌های تهویه مطبوع از نوع اسپلیت از یک واحد اواپراتور و یک واحد کندانسینگ تشکیل شده‌اند که توسط دو لوله مسی (خطوط گاز و مایع) به یکدیگر متصل شده‌اند. که یکی از آنها (یونیت داخلی) داخل فضای تهویه شونده قرار گرفته و دیگری (یونیت خارجی) در فضای بیرونی قرار گرفته است. مشخصات عملکردی واحدهای تهویه مطبوع اسپلیت بر اساس طول لوله مشخص شده است.
مشخصات عملکردی سیستم‌های تهویه مطبوع اسپلیت بر اساس طول لوله کشی مشخص توسط سازنده ارائه شده است. انحراف از این طول استاندارد، باعث تغییرات در عملکرد سیستم می‌شود. همچنین یک مقدار حداکثری نیز برای طول لوله کشی مجاز وجود دارد که اگر طول لوله کشی از از آن بیشتر شود، سیستم تهویه مطبوع ممکن است عملکرد قابل قبول و قابل اتکایی نداشته باشد. سازندگان معتبر، این مقادیر یعنی حداکثر فواصل مجاز نصب افقی و عمودی مجاز مابین یونیت داخلی و خارجی را در کاتالوگ دستگاه منتشر می‌کنند. این فواصل به ساختار دستگاه و تکنولوژی ساخت محصولات بستگی دارد و برای هر برند یک مقدار مشخصی دارد که اغلب، نصاب‌های دستگاه از این محدودیت‌ها آگاه نیستند. در نتیجه، زمانیکه این سیستم‌های تهویه مطبوع مطابق مقادیر مشخص شده عمل نکنند، مشکلاتی را هم برای ساکنین و هم برای تولیدکنندگان این محصولات ایجاد می‌نمایند.
بنابراین مهم است که در هنگام نصب، از این محدودیت‌های ذکر شده برای طول لوله کشی فراتر نرویم و تا حد امکان در محدوده طول استاندارد لوله کشی باقی بمانیم. همچنین موقعیت دو یونیت داخلی (اواپرتور) و خارجی (کمپرسور – کندانسور) اواپراتور نسبت به یکدیگر نیز برای اطمینان از عملکرد موثر و قابل اتکا نیز بسیار مهم است. با این حال، این امر در عمل به این راحتی امکان پذیر نخواهد بود. طراحی معماری و سازه ساختمان ممکن است اجازه رعایت چنین فواصلی را ندهد و در این شرایط بسیار معمول است که طول لوله کشی بیشتر از طول مجاز ذکر شده توسط تولید کننده شود.
در این شرایط بسیار مهم است تا مکانیزم هایی که دستگاه بواسطه آن ممکن است دچار خرابی شود را بشناسیم و به منظور جلوگیری از آسیب رسیدن به دستگاه‌ها، اقدامات احتیاطی مناسب پیش بینی نماییم. مسائلی که ممکن است بواسطه رعایت نکردن طول های مجاز و موقعیت نسبی یونیت داخلی و یونیت خارجی نسبت به یکدیگر بوجود بیاید را می توان به چهار دسته کلی طبقه بندی نمود که عبارتند از:
1- کاهش ظرفیت موثر گرمایشی و سرمایشی سیستم
2- مشکل برگشت روغن به داخل کمپرسور
3- خراب شدن و از کار افتادن کمپرسور
4- افزایش هزینه فرآیند نصب بواسطه تغییر سایز لوله ها و سایر تمهیدات
البته مشکلات پیش آمده به واسطه افزایش طول لوله کشی و نحوه چیدمان یونیت داخلی نسبت به یونیت خارجی موضوعی بسیار مفصل بوده که به جهت جلوگیری از طولانی شدن نوشته، در نوشته‌ای مجزا به تفصیل مورد بررسی تخصصی قرار خواهد گرفت.
در اینجا به ذکر این نکته بسنده می‌کنیم که لازم است تا پیش از خرید داکت اسپلیت، ابتدا فواصل افقی و عمودی مجاز مابین یونیت داخلی و خارجی داکت اسپلیت رعایت شود و در صورتی که به هر علت رعایت این فاصله میسر نبود، پیش از نصب و لوله کشی ابتدا با شرکت سازنده این دستگاه ها هماهنگی های لازم صورت گیرد تا پس از نصب و راه اندازی دستگاه، گارانتی دستگاه تحت الشعاع نصب غیراصولی قرار نگیرد.
تهیه توسط تیم مهندسی پولونی
